فوکوس دوربین | راهنمایی جامع برای استفاده از این قابلیت مهم در عکاسی

فوکوس در عکاسی؛ راهکاری برای تاکید بر سوژه

عکس‌ها نشان‌دهنده لحظاتی به‌یادماندنی هستند و ثبت هر تصویر در آن‌ها یادآور خاطراتی تلخ و شیرین است که ما را به گذشته پیوند می‌زند. یکی از تمهیدات مهم عکاسان برای بُعد بخشیدن و تاکید بر سوژه، قابلیت فوکوس دوربین است. چگونگی استفاده از فوکوس در عکاسی به یادگیری تکنیک‌ها و راهکارهایی نیاز دارد که در این مطلب از بلاگ فلاشیران به آن‌ها می‌پردازیم.

فوکوس دوربین چه کاربردی دارد؟

اگر مدام از خود می‌پرسید که چرا تصاویر من واضح نیستند، علت را باید در تکنیک‌های استفاده از فوکوس در عکاسی جست‌وجو کنید. فوکوس (Focus) در لغت به معنای تمرکز کردن است که در عکاسی نیز با همین مفهوم به کار می‌رود. تکنیک ایجاد وضوح‌، با افزایش وضوح سوژه نسبت به سایر بخش‌های تصویر، تنها به آن بخش که مد نظر است، تاکید می‌کند. تنظیمات و تکنیک‌های فوکوس در عکاسی، جزئیات مهمی را به تصاویر می‌افزایند و برای انجام یک عکاسی مناسب باید با فوکوس دوربین آشنایی کامل داشته باشیم.

با توجه به نوع تنظیمات و موقعیت قرارگیری سوژه، انواع فوکوس دوربین عبارت‌اند از:

• فوکوس دستی (Manual Focus): تنظیم فوکوس به‌صورت دستی و متناسب با تنظیمات دلخواه. گزینه‌ای مناسب برای عکاسی در محیط‌های کم‌نور و فضاهایی که به آزادی عملی بیشتری نیاز دارند
• فوکوس خودکار (Auto Focus): فوکوس به طور اتوماتیک روی سوژه مورد نظر و تنظیم فاصله کانونی بین سوژه و دوربین به‌صورت خودکار

چگونه فوکوس واضح داشته باشم؟

کدام حالت فوکوس برای عمل بهتر است؟ این پرسشی است که باید در زمان فوکوس در عکاسی به آن دقت شود. وضوح فوکوس در عکاسی علاوه بر مهارت عکاسی، به انتخاب حالت صحیح انواع فوکوس دوربین نیز بستگی دارد. انتخاب مد مناسب فوکوس در کنار بهره‌مندی از سه‌پایه، انتخاب مناسب دیافراگم، زمان مناسب حرکت دوربین، سرعت شاتر و زمان استفاده از فوکوس در مواقع به‌کارگیری فوکوس دستی، وضوح فوکوس تصاویر را افزایش می‌دهد.

در انتخاب دیافراگم مناسب سوال همیشگی این بوده که در کدام دیافراگم لنز شارپ‌تر است؟ باید اشاره کرد که لنزهای حرفه‌ای دیافراگم‌هایی باز، بین f/2.8 یا f/4 دارند؛ بنابراین برای انتخاب بهترین دیافراگم با بالاترین میزان شارپی تصویر، باید محدوده f/8 یا f/11 را انتخاب کرد.

سه روش تمرکز چیست؟

علاقه‌مندان به هنر عکاسی در ابتدای کار خود با یک چالش جدی روبه‌رو می‌شوند و سوال بیشتر آن‌ها این است که هنگام عکاسی کجا باید تمرکز کنیم؟ جواب این افراد در یک کلمه خلاصه می‌شود: سوژه. برای جداکردن یک سوژه از سایر بخش‌های تصویر، تمرکز بر روی آن بهترین تکنیک است. این کار علاوه بر تاکید کردن بر سوژه و اهمیت افزایش دیدن آن، وضوح تصاویر را افزایش می‌دهد و ریزترین جزئیات از سوژه را در معرض دید بینندگان قرار می‌دهد. سه روش مهم و کاربردی برای تمرکز بر سوژه وجود دارد.

این سه روش عبارت‌اند از:

• تعادل نور
• کنترل فوکوس و عمق میدان
• انتخاب ترکیب‌بندی برای جداسازی سوژه

آیا باید از  AF (Auto Focus) یا  MF (Manual Focus) استفاده کنم؟

اولین پرسش در زمان آشنایی با انواع فوکوس دوربین این است که عکاس چگونه از فوکوس استفاده می‌کند؟ برای پاسخ به این سوال باید با انواع فوکوس در عکاسی آشنا بود. انتخاب نوع فوکوس در عکاسی به شرایط متعددی مانند نور محیط و فاصله شما از سوژه بستگی دارد. مهارت عکاس نیز در انتخاب نوع فوکوس مهم است؛ اما به‌طورکلی برای سوژه‌های سخت‌تر که نیاز به فوکوس بیشتری دارند، از MF استفاده می‌شود. عکاسی ماکرو یکی از این حالات است که باید از MF استفاده کرد.

چگونه به طور دستی فوکوس می‌کنید؟

برای استفاده از قابلیت فوکوس دستی دوربین‌های عکاسی، باید در ابتدای کار حتما از یک سه‌پایه استفاده شود. این امر وضوح فوکوس و کیفیت تصویر نهایی را افزایش می‌دهد. سپس با استفاده از حالت لایو ویو (live view) بر روی سوژه تا جای ممکن زوم می‌کنیم. در نهایت به‌آرامی و با دقت حلقه فوکوس دوربین را به‌صورت دستی می‌چرخانیم تا  عکس به نهایت وضوح خود برسد.

از کدام روش AF استفاده کنم؟

استفاده از فوکوس خودکار یا به‌اختصار (AF)، به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. فوکوس دوربین در حالت خودکار به دو روش تشخیص فاز و تشخیص کنتراست در دسترس هستند. فوکوس تشخیص فاز (Phase detection) در DSLR رایج بوده و برای ایجاد فوکوس از هم‌تراز کردن دو تصویر تراز نشده استفاده می‌کند. نوع دیگر فوکس که با نام فوکوس تشخیص کنتراست (Contrast detection) شناخته می‌شود؛ با دقت بالاتر خود نسبت به فوکوس تشخیص فاز، برای سوژه‌های متحرک به کار می‌رود.

بهترین حالت منطقه فوکوس خودکار چیست؟

انتخاب حالت مناسب برای فوکوس خودکار کاملا به شرایط عکاس و سوژه بستگی دارد. هرکدام از این حالت‌ها متناسب با ایستا بودن یا متحرک بودن سوژه و هدف عکس مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای انتخاب بهترین حالت فوکوس دوربین به‌صورت خودکار باید با انواع آن‌ها آشنا بود و سرعت شاتر عکاسی را نیز مد نظر قرار داد.

انواع حالت‌های فوکوس خودکار عبارت‌اند از:

• حالت فوکوس خودکار تنها (Single Autofocus Mode): مناسب برای سوژه‌های ایستا
• فوکوس خودکار مداوم (Continuous Autofocus): مناسب برای سوژه‌های متحرک
• فوکوس اتوماتیک هیبریدی (Hybrid Autofocus): ترکیبی از فوکوس ایستا و متحرک

سرعت شاتر مناسب نیز برای عکاسی بسیار مهم است. بسیاری از عکاسان مبتدی با تصور این که بالابودن سرعت شاتر تصاویر بهتری را ارائه می‌دهد؛ مدام در پی یافتن پاسخ این سوال هستند که کدام سرعت شاتر سریع است؟ بالاترین میزان ثبت‌شده در دوربین‌های عکاسی، سرعت شاتر  4000/1 ثانیه است. باید دقت داشت که از سرعت شاتر مناسب باید برای سوژه‌ها استفاده کرد.

آیا باید از AF-C یا AF-S استفاده کنم؟

برندهای مختلف دوربین‌های عکاسی مدهای متفاوتی را برای فوکوس دوربین به‌صورت خودکار ارائه می‌دهند. در مُد Single-Servo AF (AF-S) دوربین‌های کانن، نقطه AF، با قفل‌کردن فوکوس بر روی سوژه تا زمان فشرده ماندن دکمه کنترل شاتر، به فوکوس کشیدن ادامه می‌دهد. این مد فوکوس در عکاسی، برای سوژه‌های ثابت ایده‌آل است. در مد Continuous Servo AF (AF-C) دوربین‌های نیکون نیز، دوربین به تنظیم فوکوس بر روی نقطه AF تا زمان فعال‌شدن شاتر، ادامه می‌دهد. این مد AF برای سوژه‌های در حال حرکت تکنیکی مناسب به‌شمار می‌رود.

ثبت تصاویر حرفه‌ای با استفاده از فوکوس در عکاسی

قابلیت فوکوس دوربین جلوه‌های بصری فوق‌العاده‌ای را به تصاویر شما اضافه می‌کند. تصاویر سوژه‌های ثابت و متحرکی که عکاسان با استفاده از این قابلیت ثبت کرده‌اند، بسیار زیبا و دارای جنبه هنری هستند. برای ثبت بهترین لحظات و باکیفیت‌ترین تصاویر با استفاده از دوربین عکاسی، فوکوس امکانی است که به کمک شما می‌آید.